Historia sportu samochodowego

Stęskniony

Chciałbym poruszyć temat nieco zapomnianej juz dzisiaj w rajdach marki która była bardzo popularna w Polsce na przełomie lat 80/90 - chodzi o Mazdę 323.

Najpierw trochę historii tego modelu. Auta te zadebiutowały w RSMŚ jescze za czasów istnienia grupy B w 1986 roku podczas Rajdu Mote Carlo. Jechały oczywiście w grupie A w klasie A8. Wystawione przez team fabryczny (Carlsson, Warmbold) zastąpiły tylnonapędowy B-grupowy model RX 7 który wobec coraz mocniejszej konkurencji (peugeot 205 T16 E2, Audi Sport Quattro S1, Lancia Delta S4, Ford Rs 200) był bez szans mimo podium w Akropolu 85. Włodarze Mazdy postanowili więc zawalczyć w gr A jednakże sezon 86 nie był udany. Mazdy konkurowały wtedy w tzw. MŚ gr A co w 86 roku było mniej więcej tym samym co obecnie gr N - oczywiście pod względem ważności a nie techniki bowiem grupa N też wtedy istniała. Auto to wtedy za glównych konkurentów miało Volkswagena (Golf 1800 Gti 16v) i Renaulta (R 11 T). Los sprawił ze z końcem 86 roku gr B uległa likwidacji a najważniejsza stała się gr A. Większość ekip jak np Peugeot była w ogóle nie przygotowana do nowego regulaminu więc istniała szansa że Mazda zawalczy o czołowe laury. Nic z tego jednak nie wyszło gdyż Lancia wprowadziła szybko model Hf 4wd (240KM) a potem już w 88 Integrale 4x4 (2 litry -300 KM) a w kolejnych latach model Integrale 16v ale inni byli nie przygotowani i nie mieli dobrego auta typu Quattro wystawiając auta z napędem na 1 oś jak np Ford Sierra Rs Cosworth, Nissan 200 SX, Toyota Supra. 200 Quattro okazała się za ciężka i Audi po sezonie 87 wycofalo oficjalny zespół. Inni dopiero konsruowali nowe konstrukcje co spowodowało ze w 87 Mazda osiągła dosyć dobre wyniki, 88 był pechowy ale 89 ponownie nie najgorszy. Potem pojawili się jednak mocniejsi konkurenci (celica St 165, Galant vr4 nieco później Sierra Rs Cosworth 4x4) i Mazda została w tyle.

Tyle ogólnej historii z RSMŚ.

Teraz nieco techniki: pierwszy długo używany (1986-1989) jako oficjalne auto model nazywał się Mazda 323 4wd Turbo 16 choć często spotyka się również nazwe zamienną Mazda Familia BFMR. Miał on silnik o pojemności 1600 16-sto zaworowy z turbiną o mocy 240-250 KM w gr A i około 140 KM w grupie N. Auto miało wagę 1140 kg w gr A i 1160 w gr N. Mechaniczny środkowy dyferencjał i 6 biegową skrzynię w gr A i 5 biegową w gr N.

Jako ze konkurenci wprowadzali coraz to nowsze konstrukcje z silnikami o mocy 300 KM które mimo ze zazwyczaj (oprócz Lancii Delty) cięższe uzyskiwały ze swych 2 litrowych silników większą moc kierowcy fabryczni Mazdy domagali się zmian gdyż narzekali na brak mocy. W 1990 roku zedebiutowała więc Mazda 323 GTX. Poza nieco innym bardziej opływowym kształtem miała ona silnik o pojemności 1800 16-sto zaworowy z turbiną o mocy 275 KM w gr A i około 166 KM w grupie N. Auto miało wagę 1140 kg i 1160 w gr N. Mechaniczny środkowy dyferencjał i 6 biegową skrzynię w gr A i 5 biegową w gr N.
W gr A jednak było to nadal za mało i po słabych wynikach w sezonach 1990 i 1991 Mazda wycofała oficjalny team. W 1993 roku zadebiutował jeszcze poprawiony model GT-R używanny wyłącznie w gr N (180 KM) n którym Fassina zdobył tytuł Mistrza Świata w 1993 roku

W grupie N za to auto to było jednym z najlepszychw swojej klasie. W 1988 Pascal Gaban zdobył tytuł Mistrza Świata na modelu 323 4wd Turbo 16 (konkórował wówczas głównie z Deltami Integrle i Renault 5 Gt Turbo) jego wyczym na modelu GTX powtórzył w 91 De Mevius (gdzie konkurencja była juz znacznie silniejsza min: Galant Vr4, Sierra Cosworth 4x4) a w 93 Fassina (GT-R) poza tym De Mevius byl wicemistrzem w 1990.

Generalnie Mazdy 323 były chwalone za zwartość konstrukcji i doskonały układ przeniesienia napędu co przy niskiej masie stwarzało pojazd bardzo zwrotny i lekki w prowadzeniu. Wadą były jednak silniki. Trzymanie się przez konstruktorów koncepcji mniejszych silników powodował pernamentny brak mocy zwłaszcza w gr A i zwłaszcza wobec coraz nowszych konstrukcji konkurencji. Poza tym układ turbodoładowania działał optymalnie w bardzo wąskim zakresie wysokich obrotów wymuszając bardzo częstą zmianę biegów.

Te wszystkie wady (bo przecież nie zalety) spowodowały że auta te zaczeły być przez innych kierowców w miarę pojawianiia się lepszych konstrukcji masowo wysprzedawane po stosunkowo konkurencyjnych cenach i "dzięki temu" mogły trafić w większych ilościach do takich biednych krajów jak Polska.

Kariera tego auta w Polsce.

Po raz pierwszy auto to w Polskich rękach znalazło się w 1988 roku. Powstał wówczas team Marlboro utworzony wokół "gwiazdy OBRO FSO" Mariana Bublewicza który zakupił takie auto dla niego w Belgii. Było to auto N-grupowe (323 4wd Turbo 16) nieco slabsze od Renówki Kopera ale o lepszej trakcji. Pierwszy sezon Bubel nieco się uczył wygrał Zimowy lecz tam Koper jechał treningówką. Na następnym rajdzie Elmotu gdzie Koper nieco mu odjechał Bubel miał ciężki wypadek. Mazda rozbita, Bubel w szpitalu ale przerwa między eliminacjami była na tyle duża że Bublewicz zdołał powrócić na następną eliminacje. Nie ukończył jednak rajdu Wisły podczas gdy Koper regularnie dojeżdzał za nim albo wygrywał gdzie Bubel nie dojeżdzał i w ten sposób Bublewicz przegrał tytuł MP na regularność. W 89 roku pozwolił jednak sobie tylko na przegraną w Elmocie i tym razem Mazda dowiozła go do mistrzostwa. Jednak prawdziwy popis Bubel dał w 1990 roku gdy regularnie ogrywał "świerze" nabytki Przybylskiego (Audi Coupe Quattro gr A) i Kopera (Golf Gti 16v gr A) mimo że były to auta znacznie mocniejsze. Pamiętajmy że Mazda Bublewicza to była N-ka i tak zresztą była zgłaszana w niektórych eliminacjach MP 88. Bubel jeździł tym autem rowniez za granicą w Halkidiki był 1 w kategorii kierowców niefabrycznych lecz żąłował ze nie zgłosił się w N-ce. W 89 i 90 zgłaszana była w A13 jednakże zmiany dotczyły zapewne jedynie zwężki na turbo i ewentualnie innych drobnych przeróbek. Po raz ostatni Bubel jechał tym autem w 91 w zimowym i odpadł po awarii silnika (zresztą i tak prowadził). Potem nastała era Sierry ale to całkiem inna historia.

Drugim takim samym autem dysponował od 88 roku Mirosław Krachulec. Błysnął on 6 miejscem w Rajdzie Polski 1988. Był 3 w Mistrzostwach Polski 1988 a w 1989 dzięki regularnej jeździe na wysokich pozycjach i zwycięstwu w kończącym sezon Rajdzie Warszawskim zdobył vicemistrzostwo Polski w generalce (przed Koperem). W 89 jego Mazda była zgloszona w A13 ale w 1990 roku powrócił do N04. W tym sezonie ukończył jednak tylko 2 rajdy. Nieco lepszy był 91 i Krachulec obok Sadowskiego, Hołowczyca (również Mazdy) i Herby (Opel) stanowił czołowkę grupy N mieszcząc się w dziesiątce MP.

Prawdziwy wysyp tych N-kowych Mazd nastąił w roku 91.

Marek Sadowski (po rozwiązaniu OBRO) sprowadził 323 4wd Turbo 16 gr N z Belgii na sezon 91. Było to byłe auto trenignowe De Meviusa. W dwóch pierwszych startach prześladowały go awarie potem było znacznie lepiej i Sadowski 3 razy wygrał N-kę i wygrał klasę N04 choć w gr N więcej punktów zdobył w sezonie regularniejszy Herba. W 92 Sadowski wygrał N-kę w Zimowym ale dalszy tragiczny los tego auta wszyscy znają.

Krzysztof Hołowczyc po rozwiazaniu OBRO postąpił podobnie do byłego kolegi z teamu i również dysponował N-grupową 323 4wd Turbo 16 uzyskując tym autem kilka wartościowych wyników w sezone 91. W 92 jednak juz tym autem nie startował.

Robert Gryczyński również w 91 roku jeździł Mazdą 323 4wd Turbo 16 gr N. Jego auto było jednak bardzo awaryjne i błysnął jedynie na tragicznym Festiwalowym wygrywając N-kę.

Adam Grycan również sporadycznie używał Mazdy 323 4wd Turbo 16 gr N. W Rajdzie Polskim 1991 auto te zgłoszone było w gr A.

Prawdziwą w pełni profesjonalną Mazdą 323 4wd Turbo 16 gr A dysponował Romuald Chałas. Tego wieloletniego czołowego Warszawskiego zawodnikowa klasy A14 wziął pod skrzydła Universal sponsor rajdu Polski 1990 który wykupił rajdówkę po Salonenie z Mazda Team Europe jak również treningówkę. Chałas wziął nią udział w Rajdzie Polski 1990 którego nie ukonczył. W Mp do końca sezonu jeździł jednak Polonezem 1600 bowiem walczył o tytuł w A14 z Swiebodą. Sezon 1991 już Mazdą zaczął od podium i wygrania N-ki w Zimowym co by oznaczało ze jechał z jakiś powodów treningówką. Już A-grupą byłby 2 w Krakowskim gdyby nie wypadek pod koniec rajdu. Na Elmocie miał problemy techniczne a w mocno obsadzonym Polskim jechał tuz za Koperem ale odpał po awarii skrzynii biegów. Druga część sezonu była znacznie szczęśliwsza trzy trzecie miejsca na Festiwalowym, Wiśle i Karkonoskim i ostatecznie 4 pozycja w MP. Od sezonu 92 wspomagała go Mazda Motor Poland był 3 na Krakowskim ale reszta sezonu to jedn pasmo awarii. W 93 już w barwach Shella zaliczył dość udany sezon ale ostatecznie dwóch ostatnich eliminacji nie ukończył co starczyło na 6 miejsce w MP.

Sławomir Szaflicki jest pewnego rodzaju wyjątkiem gdyż jako jedyny używał nowego modelu GTX. Po raz pierwszy startował chyba w Kormoranie 1990. Zaliczył cały sezon 1991 jednak jego wyniki były co najwyżej przeciętne. Zawsze zgłaszany w A13 jednak nie jestem pewny czy to była praawdziwa A-grupa czy jedynie przerobiona N-ka. Błysnął 3 miejscem w Zimowym 1992 z tego co pamiętam rozbił to auto w Krakowskim 1992.

Marek Kusiak zaliczył epizod Mazdą 323 gr N w Zimowym 1992 jako że przedtem był pilotem Krachulca być może było to aut po Mirosławie który zakonczył karierę.

Małgorzata Ziemlińska została ze względów bardziej reklamowych niz sportowych dołączona do zespołu Rafinerii Trzebinia na sezon 1993 ale jej wyniki w pełnym sezonie były słabe. Jeździła Mazdą 323 4wd Turbo 16 gr N. Bardzo prawdopodobne że było to auto po jednym z zawodników z sezonu 1991.

Po raz otatni na trasach RSMP widziałem Mazdę 323 4wd Turbo 16 gr N w Rajdzie Karkonoskim 1995 za kierownicą Adam Magaczewski w barwach Rafinerii Czechowice.

Resztki tych samochdów dokończyły zywota w Polskim Rallycrosie.

Jeżeli ktos miałby jakieś dane na temat tych samochodów czy tych kierowców w postaci pisanej lub jakiegoś skanu byłoby miło gdyby to wrzucił jako odpowiedź Wink